CHÀO MỪNG

Chào mừng bạn đến với blog Học Văn của học sinh trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn Bình Định - Mọi thông tin liên hệ, đóng góp bài vở, xin gửi về vankhoa11@gmail.com hoặc liên hệ trực tiếp với lớp trưởng Chuyên Văn khoá 11 Đỗ Lê Bảo Duyên - LPHT Trần Thái Diễm Chi

Thứ Bảy, 17 tháng 7, 2010

CẢM NHẬN VỀ TÌNH QUÊ TRONGTHƠ TẾ HANH

  • TRẦN THÁI DIỄM CHI
(11CV LÊ QUÝ ĐÔN)
Con đã đi qua hơn một miền quê, con đã đến những chân trời xa tít và dù ở đâu con cũng nghe, cũng thấy những con người gọi chốn đó là quê hương .

            Con cũng đã đi qua một thời trẻ dại, con không còn ngây thơ và quá đỗi hồn nhiên đến mức hỏi mẹ rằng:

                                                Quê hương là gì hở mẹ?
                                                Mà cô giáo dạy phải yêu
                                                Quê hương là gì hở mẹ?
                                                Ai đi xa cũng nhớ về !

          Con biết cái gì là quê hương. Nhưng con không biết những điều hơn thế !

          Con thường phân vân và tự hỏi mình nhiều lắm , nhất là khi đọc những dòng thơ về quê hương. Quê hương trong con là một chốn đi về, một nơi để nhớ và một tấm lòng để yêu thương ...... Con đọc " Quê hương " rồi con " Nhớ con sông quê hương", con nhớ một vùng biển mặn, con nhớ những hàng tre nhiều như thể đó cũng là quê con mặc dù nơi nhà thơ viết về và nơi con nghĩ về không phải là một .
         Con ở Bình Định, nhà thơ ở Quãng Ngãi 2 địa phận chung 1 mốc giới, thế mà thành xa lạ. Nhưng nếu là những ngày xa xưa, cái thời của ba mẹ con, của nhà thơ từng sống thì khác phải không ạ ? Ngày ấy, chung nhau một tỉnh Nghĩa Bình .....
    
        Con vẫn ao ước được một lần sống như tuổi thơ của nhà thơ, được vùng vẫy giữa những dòng sông và bóng lá. Cái tên "Tế Hanh" - cho phép con mạo muội được nhắc đến - thường gieo trong con một niềm ganh tị nhỏ nhoi, tất nhiên chỉ rất nhỏ thôi ạ. Con hình dung ra rất nhiều từ những gì thuộc về tuổi thơ của nhà thơ- cái tuổi thơ mà con biết rằng chúng con không thể có được- từ bờ tre đến con nước êm đềm , tất cả cứ đều đều chảy qua dòng suy nghĩ con. Và con lại mơ một giấc mơ không thực !

        Con nhớ bài tập cảm thụ đầu tiên con được làm là cảm nhận về bốn câu thơ :  
                                                      Quê hương tôi có con sông xanh biếc
                                                      Nước gương trong soi bóng những hàng tre
                                                      Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè
                                                      Tỏa nắng xuống dòng sông lấp loáng  
 Lúc đó con chỉ mới học lớp bốn, với con có vẻ hơi xa lạ. Cô con bảo đó là một thiên đường , con cứ nghĩ thế thôi, thật đơn giản. Nhưng có lẽ con đã nhầm ..... Thiên đường không như con nghĩ , thiên đường không toàn bánh mà vẫn ngọt, thiên đường không toàn búp bê mà vẫn rất thú vị, và ở đó có hạnh phúc. Thiên đường của nhà thơ và thiên đường của con có lẽ chung nhau một chữ quê hương.
      
          Quê con cũng có dòng sông, thi thoảng cũng gặp những hàng tre nhưng phải tốn rất nhiều thời gian để con nhận ra rằng nó cũng rất đẹp chứ không chỉ như những gì người ta thấy và người ta nói ngày thường. Dòng sông xanh vì dòng sông là cả bầu trời tỏa nắng, nhiều lúc con muốn lặp lại câu hỏi hôm nào của nhà thơ :
                                                       Chẳng biết nước có giữ ngày giữ tháng
                                                       Giữ bao nhiêu kỷ niệm giữa dòng trôi?
Con sông nào cũng có ký ức, ngày hôm nay khác ngày hôm qua, sông gắn bó với những lớp người đi tới. Dù ở đâu, những con sông vẫn đẹp trong tâm hồn người biết trân trọng quê hương. Con sông của nhà thơ là cả một mối tình tuổi trẻ, là những ngày hồn nhiên đến say lòng:  
                                                       Khi bờ tre ríu rít tiếng chim kêu
                                                       Khi mặt nước chập chờn con cá nhảy
                                                       Bạn bè tôi tụm năm tụm bảy
                                                       Bầy chim non bơi lội trên sông
                                                       Tôi giơ tay ôm nước vào lòng
                                                      Sông mở nước ôm tôi vào dạ                Con không đủ cái tài và cái tinh tế để bình về những câu thơ ấy, con nhắc lại hôm nay chỉ muốn gợi chút tình nào đó của nhà thơ trong chính tâm hồn mình. Cái khoảnh khắc đắm chìm, mở rộng vòng tay ôm trọn cả con sông chắc phải rất hạnh phúc, rất ngọt ngào mới khiến cho không chỉ riêng mình nhà thơ mà bất kì ai vô tình đọc được cũng đều có cảm giác thích thú và say mê đến vậy.  
            Con chưa một lần được gặp hay trò chuyện với nhà thơ thế mà vẫn thấy nhà thơ gần lắm. Chắc tại nhà thơ viết nhiều về quê hương, nhà thơ đến với chúng con bằng cả tuổi thơ, cả hoài niệm thân thương. Nhà thơ cũng từng là một cậu bé, từng ngụp lặn giữa dòng sông Trà của đất Quảng quê hương , con yêu điều đó hơn là những vần thơ . Cũng buồn cười, nếu không có những vần thơ ấy làm sao con nhận ra được tâm hồn nhà thơ. Con yêu cả hai !


           Dòng sông của nhà thơ chảy rồi cũng đổ về biển cả bao la. Con không gắn bó với sông nhiều như nhà thơ nhưng con cảm nhận được mình là một đứa con của biển. Những làng chài nghèo ven biển, những con người cần cù lao động, thời nào cũng có. Mấy chục năm, khỏang cách chưa là quá lâu để biến đổi tất cả. " Quê hương" của nhà thơ như là mới hiện diện hôm qua thôi :
                                                                     Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
                                                                     Nước bao vây cách biển nửa ngày sông
Có sông và cũng có biển. Có con thuyền, có người thủy thủ. Nhà thơ đã diễn tả lại một buổi sáng lao động nhộn nhịp, vui vẻ nhưng con nghĩ điều đó đâu phải là tất cả phải không ạ? Nhà thơ đã đặt tên là " quê hương" thì bài thơ ấy cũng mang theo đầy đủ, trọn vẹn cái tình quê sâu đậm của người. Con thích ngắm biển những bình minh sáng rực, những hoàng hôn đỏ thắm và con thấy thân thuộc biết bao nhịp thở biển khơi gắn với con người. Một buổi sáng tình cờ, con chứng kiến cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về, niềm vui , sự tươi sáng con đều thấy cả.
" Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng / Khắp thân hình nồng thở vị xa xăm " đúng là không có gì khác biệt !

             Mùi của biển ,mằn mặn mà khó phôi pha . Cùng một dải đất hình chữ S , biển quê nhà thơ và biển quê con cũng là một mà thôi. Và con người cũng vậy, họ hăng say lao động, con thấy cả tương lai trong đôi mắt người đánh lưới, con yêu những đôi mắt hy vọng ấy thật nhiều. Dẫu biết rằng, khó khăn chưa bao giờ thôi kết thúc ! Con không dám khẳng định rằng con bắt đầu biết yêu quê, yêu rặng tre khuất bóng chiều mờ xa, yêu con nước, yêu biển từ khi đọc thơ người , người ta sẽ nghĩ rằng con bịa chuyện, con không thật với lòng mình. Nhưng chỉ có con thôi, con hiểu bản thân mình, con biết những vần thơ của nhà thơ từ trước đến giờ và mãi mãi về sau này nữa luôn có 1 sức khơi gợi rất lớn, nó đã nhẹ nhàng đánh thức con.

         Xứ Quảng thân yêu sinh ra một người con là thi sĩ, thi sĩ ấy đem tài năng và cuộc đời mình trao trọn về miền đất này. Miền đất vẫn còn nghèo, nắng gió mù sương như bao miền đất cay cực khác của Tổ quốc mình ..... những miền đất nghèo nhưng anh dũng. Có một mùa chia cắt phải không ạ, vì chiến tranh, đau thương và mất mát. Tất cả dồn về trong nỗi nhớ . Cả 2 bài thơ, bài nào con cũng thấy nhà thơ nhắc đến nỗi nhơ của mình :  
                                                  Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi
                                                   Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá
Và:
                                                  Tôi nhớ không nguôi ánh nắng màu vàng
                                                  Tôi quên sao được sắc trời xanh biếc
                                                  Tôi nhớ cả những người không quen biết...  
          Nỗi nhớ có còn không khi hôm nay đất nước một nhà và nhà thơ đã trở về bên cạnh đất mẹ thương yêu ?
Con nghĩ nỗi nhớ ấy sẽ là mãi mãi, nó không của riêng ai, nó thuộc về quê hương, về những miền đất ta đang sống, đang gởi gắm tâm hồn mình . Con biết rồi, vì sao mà mẹ vẫn nhắc con phải nhớ về quê ngoại, vè xứ quảng, xứ sở của mía, của đường phổi , của mạch nha , của don...và biết cả vì sao mà những  miền đất con đi đến , đều có những người trìu mến gọi đó là quê hương, yêu mến bằng tất cả tấm lòng .
          
         Giữa muôn nghìn nỗi nhớ, giữa hàng vạn tình yêu nơi này vào ngày hôm nay cho phép con gởi vào đó một nỗi nhớ riêng tư, nỗi nhớ của con dành cho nhà thơ đáng kính trong con !